Boek een gratis oogmeting*
Wat is nachtblindheid?
In het netvlies bevinden zich lichtgevoelige cellen die we staafjes en kegeltjes noemen. De kegeltjes gebruik je als het licht is en zorgen ervoor dat je details en kleuren kunt zien. De staafjes zorgen ervoor dat je in het donker kunt zien. Als de staafjes niet goed werken, dan kun je in het donker niets of weinig zien. Dit noemen we nachtblindheid. Mensen die nachtblind zijn zien overdag en als het licht is wél goed.
Nachtblindheid komt altijd aan beide ogen voor. Als het maar aan één oog voorkomt, dan is er waarschijnlijk iets anders aan de hand.
Wat ziet iemand die nachtblind is?
Wat zijn de symptomen van nachtblindheid?
Het belangrijkste symptoom van nachtblindheid is (bijna) niets zien in het donker, terwijl je als het licht is wel goed kunt zien. Een ander symptoom is lang moeten wennen aan duisternis als je uit een verlichte ruimte komt.
Mag je autorijden als je nachtblind bent?
Ben jij nachtblind? Dan is het niet verstandig om tijdens schemering en in het donker auto te rijden, zelfs niet als er genoeg straatverlichting is. Dit is gevaarlijk voor jezelf en voor anderen. Dit geldt niet alleen voor autorijden, maar ook voor bijvoorbeeld fietsen en lopen. Sommige mensen met nachtblindheid dragen in het verkeer een speciale nachtbril met gele glazen. Met deze bril zie je meer contrast en heb je minder last van verblinding door bijvoorbeeld koplampen.
Wat is de oorzaak van nachtblindheid?
Nachtblindheid kan verschillende oorzaken hebben. We zetten ze hieronder voor je op een rijtje:
-
Erfelijkheid. Erfelijke nachtblindheid wordt meestal veroorzaakt door retinitis pigmentosa. Dit is de verzamelnaam voor erfelijke aandoeningen aan het netvlies waarbij de kwaliteit van de staafjes en kegeltjes langzaam achteruit gaat. Deze vorm van erfelijke nachtblindheid komt bij 1 op de 3500 mensen voor.
-
Een oogziekte of oogafwijking. Bijvoorbeeld staar, glaucoom en niet-gecorrigeerde bijziendheid.
-
Een tekort aan vitamine A. Staafjes hebben vitamine A nodig om goed te kunnen functioneren. Een tekort aan vitamine A kan daarom tot nachtblindheid leiden. Een tekort aan vitamine A kan veroorzaakt worden door een eenzijdig voedingspatroon, maar ook door een afwijking in de maag, lever of darmen, waardoor de vitamine niet goed wordt opgenomen door je lichaam.
-
Overmatige blootstelling aan kunstlicht. Tegenwoordig is er altijd en overal verlichting, terwijl duisternis juist goed is voor je ogen om ze actief te houden. Duisternis activeert namelijk de staafjes, waardoor de kans op nachtblindheid kleiner wordt.
Hoe ziet de behandeling van nachtblindheid eruit?
De behandeling van nachtblindheid hangt af van de onderliggende oorzaak:
-
Nachtblindheid door staar. Staar is een aandoening waarbij de ooglens langzaam maar zeker vertroebelt. De behandeling bestaat uit een staaroperatie waarbij de ooglens wordt vervangen door een kunstlens. Lees meer over de behandeling van staar.
-
Nachtblindheid door glaucoom. Glaucoom is een aandoening waarbij de oogzenuw beschadigd raakt, meestal door een verhoogde oogdruk. De behandeling bestaat uit oogdruppels, een laserbehandeling of een glaucoomoperatie. Lees meer over de behandeling van glaucoom.
-
Nachtblindheid door niet-gecorrigeerde bijziendheid. Bijziendheid houdt in dat je dingen van veraf niet goed kunt zien. De oplossing is het dragen van een bril of contactlenzen met de juiste sterkte.
-
Nachtblindheid door een tekort aan vitamine A. Raadpleeg altijd eerst je huisarts als je denkt dat je een tekort aan vitamine A hebt, want alleen hij kan vaststellen of dat daadwerkelijk zo is. Als je inderdaad een tekort hebt, dan bestaat de behandeling meestal uit een gezond en gevarieerd voedingspatroon, eventueel aangevuld met voedingssupplementen. Je huisarts of een voedingsdeskundige kan je hierbij helpen en begeleiden.
Soms is er geen behandeling mogelijk, bijvoorbeeld als er sprake is van erfelijke nachtblindheid.
Kun je nachtblindheid voorkomen?
De erfelijke vorm van nachtblindheid valt helaas niet te voorkomen. Je kunt wel een aantal dingen doen om de de kans niet-erfelijke nachtblindheid te verkleinen, namelijk:
-
Laat je ogen elk jaar controleren. Op die manier kunnen oogafwijkingen en oogaandoeningen tijdig worden gesignaleerd. Draag je al een bril of lenzen? Ook dan geldt dit advies. Zo weet je namelijk zeker of je huidige kijkoplossing nog bij je past.
-
Eet gezond en gevarieerd. Als je eet volgens de Schijf van Vijf, dan krijg je alle voedingsstoffen die je nodig hebt binnen en is de kans op een gebrek aan vitamines en mineralen klein.
-
Activeer je staafjes door je ogen regelmatig bloot te stellen aan duisternis. Op die manier verklein je de kans op nachtblindheid.