Wat is keratoconus?
Keratoconus is een zeldzame, aangeboren oogaandoening waarbij het hoornvlies net onder het midden iets dunner is dan normaal. Hierdoor puilt het hoornvlies uit en krijgt het langzaam maar zeker een kegelvorm, terwijl het normaal gesproken een bolle vorm heeft. Door de kegelvorm worden lichtstralen die via het oog binnenkomen, niet gelijkmatig gebroken. Hierdoor valt het licht niet meer op één punt op het netvlies. Dit zorgt voor wazig of vervormd zicht. Keratoconus komt bijna altijd in beide ogen voor en vaak is het in één oog erger.
Ongeveer 1 op de 2000 mensen wordt met deze aandoening geboren. De klachten openbaren zich vaak pas rond de pubertijd, omdat het vervormen van het hoornvlies langzaam verloopt. Rond het veertigste jaar stabiliseert de vervorming.
Wat zijn de symptomen van keratoconus?
De symptomen van keratoconus zijn:
-
Dubbel zien
-
Dingen vervormd zien
-
Overgevoeligheid voor licht
-
Hoofdpijn
Word je blind als je keratoconus hebt?
Nee, met een goede behandeling word je van keratoconus niet blind. Het is wel zo dat bepaalde handelingen en bezigheden, zoals autorijden, moeilijker of onmogelijk worden door verslechterd zicht. Ook is het belangrijk om regelmatig je ogen te laten controleren als je keratoconus hebt. Zo houd je het verloop van de ziekte goed in de gaten en kun je ingrijpen als het nodig is.
Wat is de oorzaak van keratoconus?
Keratoconus wordt veroorzaakt doordat het hoornvlies net onder het midden iets dunner is dan normaal. Wat daarvan precies de oorzaak is, weten we niet. We weten wel dat er een aantal factoren een rol spelen bij het krijgen van keratoconus:
-
Erfelijkheid.
-
Het hebben van astma, eczeem of een allergie.
-
Het hebben van een onderliggende aandoening, zoals het syndroom van Down, Turner, Ehlers-Danlos en Marfan.
-
Heel veel en hard in je ogen wrijven (bijvoorbeeld door een allergie).
Hoe ziet de behandeling van keratoconus eruit?
Keratoconus kan helaas niet genezen worden, maar er bestaan wel verschillende behandelingen om de aandoening af te remmen en het zicht te verbeteren. Welke behandeling het beste is, hangt af van de ernst van de klachten:
-
Bril of lenzen. Bij vroege keratoconus kan het zicht verbeterd worden door het dragen van een bril of zachte contactlenzen. In een verder stadium zal het beeld zodanig vervormen dat het niet meer gecorrigeerd kan worden met een bril. Dan kan een zachte contactlens worden geprobeerd, maar na verloop van tijd zijn vaak harde lenzen nodig. Deze behandeling remt de ziekte niet af. Op termijn passen contactlenzen daarom niet meer op het hoornvlies en kun je geen lenzen meer dragen.
-
Zachte keratoconus lenzen. Zachte keratoconus lenzen zijn dikke, zachte lenzen die door hun vorm de onregelmatigheden van het hoornvlies kunnen corrigeren. Deze lenzen zijn speciaal voor keratoconus gemaakt en zitten dan ook comfortabeler. Het enige nadeel van de keratoconus lenzen is dat ze redelijk dik zijn en doordoor ook juist weer het comfort tegen kunnen werken. Deze lenzen kunnen bij beginnende keratoconus een goede oplossing zijn, maar zullen na verloop van tijd niet de juiste correctie bieden. Dan zal er moeten worden overgestapt naar een ander soort keratoconos lenzen.
- Keratoconus vormstabiele lenzen. Bij een nog grotere keratoconus is het mogelijk om de afwijking te corrigeren met speciale keratoconus vormstabiele lenzen. Deze lenzen hebben een andere kromming en grootte en zijn speciaal ontworpen voor een keratoconus. Keratoconus vormstabiele lenzen zijn lenzen die in één kwart van de lens een andere kromming hebben. De contactlens zal daarom nauwer aansluiten op het oog en comfortabeler aanvoelen.
- Crosslinking. Als je geen contactlenzen meer kunt dragen, dan kan keratoconus worden behandeld door middel van crosslinking. Hierbij wordt er een vloeistof op het hoornvlies gedruppeld, waarna het hoornvlies bestraald wordt met UVA-licht. Dit verbetert het hoornvliesweefsel en remt de vervorming.
-
Operatie. Er zijn verschillende operatieve behandelingen van keratoconus mogelijk. Zo kunnen er bijvoorbeeld een of twee halfronde ringen worden geplaatst in de buitenste rand van het hoornvlies. Deze ringen noemen we Intacs of Keraringen en ondersteunen het zwakke deel van het hoornvlies. Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een kunstlens voor de eigen ooglens.
-
Hoornvliestransplantatie. Als geen van bovenstaande behandelingen meer mogelijk is, dan kun je kiezen voor een hoornvliestransplantatie. In veel gevallen slaagt zo’n transplantatie, maar het herstel duurt lang. Ook moet je na een transplantatie contactlenzen blijven dragen voor optimaal zicht. Ongeveer 20% van de mensen met keratoconus krijgt uiteindelijk een hoornvliestransplantatie.
Keratoconus kan niet worden behandeld door middel van een laserbehandeling.
Worden de kosten van lenzen vergoed door mijn zorgverzekeraar?
Vroege keratoconus kan zoals gezegd behandeld worden met contactlenzen. Of de kosten van lenzen geheel of gedeeltelijk worden vergoed door je zorgverzekeraar, hangt af van je zorgverzekering. In veel gevallen worden lenzen met een medische indicatie (zoals bij keratoconus) vergoed door je zorgverzekeraar. Raadpleeg bij twijfel je polis of neem contact op met je zorgverzekeraar.
Kom langs in de winkel
Heb jij keratoconus? Laat dan regelmatig je ogen controleren. Op die manier houd je grip op de aandoening en kun je tijdig ingrijpen als het nodig blijkt.