Wat is een maculagat?
De macula (ook wel gele vlek) bevindt zich in het midden van het netvlies. In de macula bevinden zich veel kegeltjes: dit zijn lichtgevoelige cellen die kleur en contrast registreren. Deze kegeltjes zorgen ervoor dat je details kunt zien. Omdat er zich zoveel kegeltjes in de macula bevinden, zie je met de gele vlek het scherpst. Als er een gat in de macula ontstaat, spreken we van een maculagat. Een gaatje in de macula kan gepaard gaan met vocht in de macula. Dit noemen we macula oedeem.
Wat zijn de symptomen van een maculagat?
Omdat je met de macula het scherpst ziet, leidt een gat in de macula tot een verslechtering van je zicht. Kenmerkend aan een maculagat is het zien van een wazige vlek in het midden van het blikveld. Een ander symptoom is beeldvertekening, waarbij rechte lijnen vervormd (gebogen of met een knik) zijn.
Wat is de oorzaak van een maculagat?
Het oog is voor een groot deel gevuld met glasvocht, een heldere, gelei-achtige substantie. Dit vocht bevindt zich in het glasachtig lichaam dat deels verbonden is aan het netvlies. Als je ouder wordt, krimpt het glasvocht, waardoor het kan gaan trekken aan het netvlies en los kan raken. Door het trekken aan het netvlies kan er een gaatje in de macula ontstaan.
We weten ook dat er bepaalde risicofactoren zijn voor het krijgen van een maculagat, namelijk:
-
Leeftijd. Een maculagat komt het vaakst voor bij mensen tussen de 60 en 90 jaar.
-
Geslacht. Een gaatje in de macula komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
-
Al eens eerder een gat in de macula hebben gehad. Mensen die al eens in het ene oog een maculagat hebben gehad, hebben meer kans om het nog een keer te krijgen, maar dan in het andere oog.
-
Sterk bijziend zijn. Mensen die sterk bijziend zijn (dingen in de verte niet goed kunnen zien), hebben meer kans op een gat in de macula.
Hoe ziet de behandeling van een maculagat eruit?
Een onbehandeld gaatje in de macula leidt niet tot blindheid, maar wel tot slechtziendheid. De kans dat een maculagat vanzelf dicht gaat, is erg klein. Een gat in de macula kan worden behandeld door middel van een vitrectomie (glasvochtoperatie) in combinatie met een netvliesoperatie.
Tijdens een vitrectomie wordt het glasvocht uit het oog verwijderd. Daarna wordt het meest oppervlakkige laagje van het netvlies rondom het maculagat weggehaald. Soms wordt een laser gebruikt om de kans op netvliesloslating te verkleinen. Tot slot wordt het oog weer gevuld met lucht, gas of olie om het gaatje in de macula dicht te drukken. Lucht en gas verdwijnen na verloop van tijd vanzelf, terwijl olie na een paar maanden operatief verwijderd moet worden.
Na behandeling is er een kans dat je staar krijgt.
Herstel na behandeling van een maculagat
Na de behandeling krijg je van je oogarts instructies over hoe je mag liggen en zitten. Het opvolgen van deze instructies is belangrijk voor het slagen van de ingreep. Het aannemen van bepaalde houdingen zorgt er namelijk voor dat het gas, de lucht of de olie op de goede plek tegen het netvlies drukt.
Het herstel na de behandeling van een gat in de macula verloopt over het algemeen langzaam. Hoe snel je weer op de been bent, hangt onder meer af van de grootte van het gat en hoe lang het er al zat.
Kom langs in de winkel
Wil je persoonlijk advies over de gezondheid van jouw ogen? Kom dan langs in de winkel. Daar helpen onze opticiens en optometristen je graag verder.